ارزیابی صفات زراعی برخی ژنوتیپ های بزرک با کیفیت روغن خوراکی در دو تاریخ کاشت در شهرکرد

نویسندگان

قدرت اله سعیدی

g. saeidi محمود خدام باشی

m. khodambashi

چکیده

به منظور بررسی پتانسیل تولید و دیگر صفات زراعی بزرک (.linum usitatissimum l) در شهرکرد، نه ژنوتیپ به صورت کاشت بهاره در دو تاریخ کاشت 15 فروردین و 15 اردیبهشت به صورت مجزا در دو سال زراعی 1382 و 1383 با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر ژنوتیپ و تاریخ کاشت بر همه صفات معنی دار بود و ژنوتیپ ها از لحاظ کلیه صفات دارای تنوع ژنتیکی زیادی بودند. به طور متوسط تعداد گیاهچه در متر مربع ژنوتیپ ها بین 306 تا 464، تعداد روز تا رسیدگی بین3/93 تا 1/105، ارتفاع بوته آنها بین 8/28 تا 2/58 سانتی متر، عملکرد دانه در بوته بین 274/0 تا 569/0 گرم، عملکرد دانه بین 995 تا 1423 کیلوگرم در هکتار و درصد روغن دانه بین 88/32 تا 83/34 متغیر بود. کمترین ارتفاع بوته و بیشترین عملکرد دانه در هکتار متعلق به توده بومی تهیه شده از کردستان بود. به طور کلی تأخیر در کاشت موجب کاهش معنی دار میانگین تعداد گیاهچه در متر مربع، تعداد روز تا رسیدگی، ارتفاع بوته، عملکرد دانه در بوته، عملکرد دانه در هکتار و افزایش معنی دار درصد روغن دانه گردید. به طور متوسط، عملکرد دانه در بوته در تاریخ های کاشت اول و دوم به ترتیب برابر506/0 و 414/0 گرم و عملکرد دانه در هکتار برابر 1598 و 811 کیلوگرم بود. اثر متقابل معنی داری بین ژنوتیپ و تاریخ کاشت برای بعضی از صفات از جمله عملکرد دانه و درصد روغن دانه مشاهده شد، به طوری که نسبت کاهش عملکرد دانه ژنوتیپ ها در تاریخ کاشت دوم متفاوت بود و در اثر تأخیر در کاشت، درصد روغن دانه بعضی از ژنوتیپ ها کاهش و در بعضی دیگر افزایش نشان داد. در تاریخ کاشت اول تغییرات عملکرد دانه ژنوتیپ ها بین 1358 تا 1784 و در تاریخ کاشت دوم بین 632 تا 1088 کیلوگرم در هکتار بود. توده بومی تهیه شده از کردستان بیشترین عملکرد دانه را در هر دو سال ارزیابی به خود اختصاص داد. نتایج تجزیه رگرسیون و ضرایب هم بستگی نشان داد که تعداد گیاهچه در مترمربع و عملکرد دانه در بوته از عوامل اصلی ایجاد تنوع در عملکرد دانه در هکتار بودند. تعداد دانه در کپسول و تعداد کپسول در بوته نیز نقش موثرتری را در تعیین عملکرد دانه در بوته داشتند که به عنوان اجزای اصلی عملکرد دانه در بزرک محسوب می گردنند و می توان در برنامه های انتخاب از آنها به عنوان معیارهای انتخاب جهت بهبود عملکرد دانه استفاده نمود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی صفات زراعی برخی ژنوتیپ‌های بزرک با کیفیت روغن خوراکی در دو تاریخ کاشت در شهرکرد

This study was carried out to evaluate the yield potential and other agronomic traits of nine genotypes of flax at two different spring planting dates: April 4 and May 5, 2003 and 2004, using a randomized complete block design with three replications at the Research Farm of Shahrekord University. The results showed that the effects of planting date and genotypes were significant on all of the t...

متن کامل

ارزیابی صفات زراعی برخی ژنوتیپ‌های بزرک با کیفیت روغن خوراکی در دو تاریخ کاشت در شهرکرد

This study was carried out to evaluate the yield potential and other agronomic traits of nine genotypes of flax at two different spring planting dates: April 4 and May 5, 2003 and 2004, using a randomized complete block design with three replications at the Research Farm of Shahrekord University. The results showed that the effects of planting date and genotypes were significant on all of the t...

متن کامل

تأثیر تاریخ کاشت زودهنگام بهاره و تابستانه بر صفات زراعی ژنوتیپ های بزرک با کیفیت روغن خوراکی در اصفهان

به منظور بررسی صفات زراعی و پتانسیل عملکرد بزرک (linum usitatissimum l) با کیفیت روغن خوراکی به عنوان یک محصول دوم پس از برداشت گندم و جو در منطقه اصفهان، در سال 1379، در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان، ژنوتیپ های مختلف در آزمایش های مجزا و در تاریخ های کاشت زودهنگام بهاره (18 فروردین) به عنوان شاهد و تابستانه (25 تیر) با استفاده از طرح بلوک کامل تصادفی ارزیابی شدند. نتایج نش...

متن کامل

تأثیر تاریخ کاشت زودهنگام بهاره و تابستانه بر صفات زراعی ژنوتیپ‌های بزرک با کیفیت روغن خوراکی در اصفهان

In order to investigate agronomic traits and yield potential of edible-oil flax (Linum usitatissimum L.) as a second crop in Isfahan region, different genotypes were evaluated in separate experiments in early spring (April, 7) and summer (July, 16) planting dates, using a Randomized Complete Block Design with three replications. The experiments were conducted in agricultural research farm, Isfa...

متن کامل

تأثیر تاریخ کاشت زودهنگام بهاره و تابستانه بر صفات زراعی ژنوتیپ‌های بزرک با کیفیت روغن خوراکی در اصفهان

In order to investigate agronomic traits and yield potential of edible-oil flax (Linum usitatissimum L.) as a second crop in Isfahan region, different genotypes were evaluated in separate experiments in early spring (April, 7) and summer (July, 16) planting dates, using a Randomized Complete Block Design with three replications. The experiments were conducted in agricultural research farm, Isfa...

متن کامل

تاثیر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ ‌های با کیفیت روغن خوراکی بزرک در اصفهان

Edible-oil flax (Linum usitatissimum L.) can be an alternate oil-seed crop in Isfahan region. Seeding date is very important in obtaining higher grain yields and a successful flax production. The present study was conducted at the research farm, Isfahan University of Technology in the year 2000 to determine the effect of seeding date and genotype on yield, yield components and maturity of edibl...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تولید محصولات زراعی و باغی

جلد ۱۰، شماره ۴، صفحات ۳۰۹-۳۲۱

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023